Πολλοί γονείς «αντιδραστικών» παιδιών το πιστεύουν πραγματικά όταν λένε «Ο μόνος τρόπος για να με ακούσει είναι να ουρλιάξω», αλλά αυτό είναι πολύ μακριά από την αλήθεια.
Για παράδειγμα, η Jody, μία από τις πελάτισσές μου, single μητέρα, νιώθει ακριβώς έτσι. Με επισκέφθηκε ζητώντας κάποια καθοδήγηση.
Κλαίγοντας κατά την πρώτη μας τηλεφωνική συνομιλία, μου περιέγραψε τα αποτελέσματα των φωνών εκείνο το πρωί. Μου περιέγραψε μια σκηνή κατά την οποία ο 10χρονος γιος της είχε ξαπλώσει στο πάτωμα μέσα στο χάος, καθώς η κόρη της καθόταν κι αυτή σε μια καρέκλα μπροστά της. Η εκκωφαντική σιωπή που επικρατούσε της υπενθύμισε ότι μια κακή στιγμή είχε μόλις συμβεί. Ωστόσο, αυτή η σιωπή σύντομα έληξε όταν ο «ασυμβίβαστος» γιος της έριξε την τσάντα του στον τοίχο και έτρεξε προς το δωμάτιό του.
Όπως και με τους περισσότερους γονείς, το κόκκινο πανί ήταν η αρνητική στάση του γιου της ως προς την ολοκλήρωση του διαβάσματός του. Η ίδια περιέγραφε ότι ο γιος της συχνά δεν έκανε τις εργασίες του από το προηγούμενο βράδυ. Στο τέλος, η μητέρα ξέσπασε και άρχισε να φωνάζει, ελπίζοντας ότι θα τον αλλάξει με αυτό τον τρόπο. Όπως και με τόσους άλλους στρεσσαρισμένους γονείς, η Jody ένιωσε ότι οι φωνές ήταν η μόνη της επιλογή.
Το παιδί μου «πρέπει» να μου δείχνει σεβασμό
Οι γονείς ευλόγως μπορεί να αντιδρούν άσχημα και είναι αρνητικά επηρεασμένοι όταν τα παιδιά τους δεν τους σέβονται. Κι όμως, έχω παρατηρήσει ότι συχνά αυτά τα παιδιά έχουν γονείς που «απαιτούν» απλώς σεβασμό. Η απαίτηση αυτή συχνά πυροδοτεί την αντιδραστική συμπεριφορά. Τα μοτίβα σκέψης των γονιών προκαλούν συναισθηματικές εκρήξεις και μη ρεαλιστικές προσδοκίες.
Αποδεδειγμένοι τρόποι για να σταματήσουμε να φωνάζουμε στα παιδιά
– Συνειδητοποιήστε ότι ο καλύτερος τρόπος να μάθει ένα παιδί πειθαρχία είναι να δείξετε εσείς οι ίδιοι αυτοπειθαρχία πάνω στα συναισθήματα και στη συμπεριφορά σας. Γι’ αυτό, αποκτήστε επίγνωση των συναισθημάτων του παιδιού και τα δικά σας. Όσο περισσότερο είστε πρότυπο προς μίμηση, τόσο το παιδί θα σας μοιάζει σε αυτό.
– Μην σπαταλάτε την ενέργειά σας προσπαθώντας να κερδίσετε ανούσιες «μάχες». Δείτε τα αρνητικά συναισθήματα του παιδιού σας ως ευκαιρίες για διδασκαλία και σύνδεση. Τα παιδιά σας δεν είναι απειλές. Ο στόχος είναι να έχετε εποικοδομητικές συζητήσεις για να επιλύσετε προβλήματα.
– Αναθρέψτε τα παιδιά νιώθοντας κι εσείς μαθητές και όχι μόνο δάσκαλοι που κάνουν συνεχώς κήρυγμα. Αφουγκραστείτε αυτό που έχει να σας πει το παιδί.
– Χρησιμοποιήστε ενσυναίσθηση για να βοηθήσετε τα παιδιά να βρουν λέξεις για να προσδιορίσουν το συναίσθημα που έχουν. Επικυρώστε το παιδί σας βάζοντας σε λέξεις τα συναισθήματά του. Λέγοντας «Βλέπω ότι είσαι πραγματικά μπερδεμένος αυτή τη στιγμή», τον βοηθάτε να ονομάσει το έντονο συναίσθημά του, αντί να το επικρίνετε.
Jeffrey Bernstein, Ph.D., ψυχολόγος
